Arka kapağında Selçuk Şirin, Doğan Cüceloğlu, Ahmet Şefik İzgören, Adem Güneş gibi usta isimlerin yorumları bulunan bu kitap; tıp ile sosyal gelişimin yöndeşliğine çok iyi bir örnek. Yazarımız Dana Suskind, koklear implant üzerine çalışan bir cerrah. Cerrahlık yaparken dilin, yalnızca fizyolojik bir kavram olmadığını fark edip içinde sosyal bilimlerden çokça faydalanmış bir sistem geliştirir: 30 Milyon Kelime (OMK)
“Üç yaşın sonunda yüz milyar nöron (sinir hücresi) taşıyan insan beyni, fiziksel büyümesinin yüzde seksen beşini tamamlamış olur.”(17)
Suskind, kendisinin ve daha birçok uzmanın deneylerini bir araya getirerek öncelikle savunduğu bu 3 yaş meselesi üzerinde durur. Yapılan deneyler gösterir ki insan beyninin belli bir zaman diliminde edindiği/edinemediği birikim, insanın bütün yaşamını derinden etkiler. İnsan biyolojik olarak beyin organı ile doğar fakat bu organı kullanıp işlemek, akıl hâline getirmek, genetik etmenlerin yanı sıra anne babanın etkisiyle gelişir. Anne babanın tavrı, konuşma şekli, eğitim düzeyi… Bunlar bebekler arasında bir fark oluşturur mu? Oluşturur hem de 30 milyon kelimelik bir fark…
Sosyolog Betty Hart ve Todd Risley 1982’de sosyoekonomik durumun bebeklerin ilk 3 yılda duydukları kelimeler üzerine etkisine dair veri toplamaya girişir ve Dana Suskind de bu araştırmadan aldığı kıvılcımla kitabı yazmaya girişir.
Bir bebeği en çok ne sakinleştirir? Kuşkusuz annesinin ılık ılık gelen sesi… Katı toplumlarda bebekler ve çocukların yetişkinlerin birer kopyası olarak görülür. Kendine özgü biri olduğu reddedilir. Bebeği ile bebekçe konuşmak, bir annenin bebeğine yapabileceği en güzel iyilik… Kelimeleri bilerek uzatarak konuşmak ya da bebeğin annesine verdiği birkaç tepkiyi kocaman bir şarkıya dönüştürmek…
Kitabımız, 3K kuralı ile doruklardan selamlıyor bizi. 3K: Kavra, Karşılıklı Yap, Konuş… 3K’yi anlamak, bebeğiniz 4. doğum gününde mumları üflerken onu kıvançla izleyen anne baba olmak demektir.
122. sayfadan bir alıntı:
Bu paragrafı okuduktan sonra soralım tekrar: 30 milyon kelime kaç dolar eder?
Gözlük yamultan: Kitap standart bir anne baba için deneylerle dolu sıkıcı bir kitap olarak algılanabilir.
Gözlük parlatan: Anne babaysanız yahut anne baba olmak isterseniz bu kitaptan çok fayda göreceksiniz.
MUHİTTİN KANBUR
09.06.2020
