Özlem sözcüğü Eski Türkçe bir sözcüktür. Sözcüğün kökü ise ‘öz’dür. Öz, en temel anlamı ile ‘benlik, çekirdek, ruh, kendi‘ demektir. İnsanın özü, yani somutlaştıracak olursak tıpkı bir meyvenin özü gibi; posasından arınmış en saf, en duru hali.
Öz’den yola çıkacak olursak öz-le-mek, tıpkı su-la-mak gibi. Yani sulamak nasıl ki suyu toprağa katmak demek; özlemek de kendi benliğini özlenen şeye katmak demektir. Bu bakımdan sözcük oldukça duygu yüklü bir anlam ifade etmekte 🙂
Özlem sözcüğü tüm bu anlamlar ışığında özle- fiilinin isim hali. Yani özlem ‘kendi benliğinden bir parçaya duyulan hasret, benlikteki eksikliğin ortaya çıkardığı duygu’ olarak özetlenebilir.
Öz sözcüğünden türettiğimiz diğer anlam yüklü sözcükler şunlardır:
özgür / özgürlük
özgü / özgün
özdeş
özge
özel
özen
özne
Son olarak özlemin kitabı olarak bilinen Oruç Aruoba’nın Uzak adlı eserinden düşündürten bir özlem tanımı bırakalım:
Özlem, dünyaya rengini veren griliktir.
